Saturday, January 16, 2010

Jabar!

Noong nasa elementarya pa ako, una kong narinig ang salitang “jabar” mula sa mga kakilala kong nasa high school. Ang tanong ko nang marinig ko iyon: ano nga ba ang jabar? Nangangahulugan pala itong bakas ng pawis (na makikita sa damit) hindi lamang sa may bandang kili-kili kundi minsan ay pati sa iba pang bahagi ng katawan. Akala ko ay sila lamang ang nakakaalam ng terminong iyon at sila-sila lamang din ang nagbigay kahulugan dito. Hindi ko lubos akalaing ginagamit pala talaga ito ng iba. (Lalo na ngayon at lumabas ang patalastas ng alak na The Bar, naging biru-biruan ang pagsasabing “I love JA-BAR” imbis na The Bar.) Isa pa sa ikinagulat ko ay matatagpuan na rin ang salitang jabar sa isang diksyunaryo sa internet, ang Urbandictionary.com.

Hanggang sa kasalukuyan ay patuloy pa rin itong naririnig na ginagamit. Ngunit sino nga lang ba ang nagsasambit ng terminong ito? Kung una ko itong narinig mula sa mga estudyante ng high school at mga halos kasing-edad ko ang madalas na naririnig na nagsasabi nito, malamang ay kabataan ang karaniwang gumagamit ng salitang jabar. Iyon nga lang ay hindi naman lahat ng kabataan ay sinasabi ito, lalung-lalo na ng mayayaman. Bilang isang salitang balbal, ang terminong jabar ay mas ginagamit ng mga hindi gaanong mataas ang antas sa lipunan. Kung sasabihin man ng isang mayaman ang tungkol sa pawis sa kanyang kili-kili, hindi niya gagamitin ang jabar. Malamang sasabihin niyang ito ay “sweat on my underarms.” Kung papansinin naman ang mga tinatawag na conyo ay may posibilidad na magamit ang “jabar” dahil pinaghahalo nila ang Ingles at Filipino sa pagsasalita. (Maaaring ang paraan ng kanilang pagsasabi ay ganito: “Oh my, this is so nakakahiya. I have a jabar on my shirt!”) Samantalang sa mga hindi naman ganoon kayaman, ginagamit ang jabar sa diretsong Filipinong pangunugusap. (Madalas pa ay malutong ang pagkakasambit ng salitang ito gaya ng, “Takteng jabar ‘yan…ang laki!”) Maliban sa paraan ng paggamit, kapansin-pansin din ang dating sa tao ng pagkakaroon ng jabar. Kapag mayaman ang nakitaan nito, hindi naman agad iniisip na mabaho ito. Ngunit kung mahirap, ang pagkakaroon ng jabar ay parang kakambal na ng pagkakaroon ng “putok” o mabahong amoy.

Jabar, isang termino ngunit iba-iba ang paraan ng paggamit at impresyon nito sa tao. Nakakatwa man pakinggan, ngunit sa likod nito ay isang hindi nakakatawang katotohanan: na mayroong lantarang pagkakahati ng mga uri sa lipunan at ang patuloy na paglaki ng agwat nito sa isa’t isa.

1 comment:

  1. Lalo na sa pangalan kong Javar..i didn't know na may other term pala ang putok or amoy asim which is jabar...minsan offended yung pinagsasabihan ako na Javar yung name mo diba yung jabar yun..yung putok na pala eh hindi ko alamang term..well bunganga nila ang mas jabar..mabaho at maputok walang preno at walang pakiramdam kung maoofend ba ang tao...lalo na kung hindi mo kilala...😏..I didn't hate my name..I hate those people who interpreting my name to that kind of fucking term jabar..my name have the story..and it different story from balbal words..

    ReplyDelete